Ουρολοιμωξεις

Τι είναι η ουρολοίμωξη;

Η ουρολοίμωξη είναι η μόλυνση του ουροποιητικού συστήματος από κάποιο μικρόβιο (ύπαρξη βακτηρίων στα ούρα σε αριθμό ≥10000/ml). Ανάλογα με το όργανο που προσβάλλεται, παίρνει και το αντίστοιχο όνομα π.χ. κυστίτιδα, ουρηθρίτιδα, πυελονεφρίτιδα.

H ουρολοίμωξη είναι ένα πολύ συχνό ιατρικό πρόβλημα καθώς 1 στις 2 γυναίκες θα παρουσιάσουν ένα επεισόδιο ουρολοίμωξης κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Οι ουρολοιμώξεις διακρίνονται σε:

• Λοιμώξεις του ανώτερου ουροποιητικού (πυελονεφρίτιδα)
• Λοιμώξεις του κατώτερου ουροποιητικού (κυστίτιδα, ουρηθρίτιδα)
• Ιδιαίτερη οντότητα αποτελεί η ασυμπτωματική μικροβιουρία. Δεν αποτελεί πραγματική λοίμωξη, παρά μόνον υποδηλώνει την παρουσία μικροβίων στα ούρα

Πώς μπορώ να προλάβω μια ουρολοίμωξη;

Είναι πολύ σημαντικό να τηρούμε ορισμένους κανόνες:

• Καταναλώνουμε αρκετά υγρά.
• Επισκεπτόμαστε συχνά την τουαλέτα.
• Χειρουργική αποκατάσταση κυστεοκήλης
• Αλλάζουμε εσώρουχο καθημερινά, προτιμώντας τα βαμβακερά και αποφεύγοντας τα συνθετικά.
• Χρησιμοποιούμε προφυλακτικό σε όλη τη διάρκεια της ερωτικής επαφής.
• Ουρούμε αμέσως μετά τη σεξουαλική επαφή.
• Αλλάζουμε το βρεγμένο μαγιό μετά το μπάνιο.
• Η καθαριότητα και το σκούπισμα θα πρέπει να γίνεται πάντα με φορά από μπροστά προς τα πίσω.
• Αποφύγετε τη χρήση αντισηπτικών στον κόλπο.
• Αποφύγετε τη χρήση ενδοκολπικού ταμπόν.

Μετά την εμμηνόπαυση ο κύριος παράγοντας κινδύνου είναι η αλλαγή του pH του κόλπου από όξινο σε αλκαλικό λόγω της μείωσης των οιστρογόνων, με αποτέλεσμα την εξάλειψη των γαλακτοβακίλλων από την φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου και τη μόνιμη αντικατάστασή τους από εντεροβακτήρια (π.χ. κολοβακτηρίδιο). Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον ειδικό ουρογυναικολόγο για λήψη κατάλληλης αγωγής.

Πώς γίνεται η διάγνωση μιας ουρολοίμωξης;

Για τη διάγνωση απαιτείται λεπτομερής λήψη ιστορικού και εργαστηριακός έλεγχος ο οποίος περιλαμβάνει γενική και καλλιέργεια ούρων και επί θετικού αποτελέσματος, δοκιμασία ευασθησίας στα αντιβιοτικά. Είναι σημαντικό το δείγμα των ούρων να δοθεί κατά τη διάρκεια των συμπτωμάτων και πριν την έναρξη αντιβιοτικής αγωγής.

Τα μικρόβια που ευθύνονται συχνότερα για υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις είναι τα: Escherichia Coli (γνωστό ως κολοβακτηρίδιο) σε ποσοστό περίπου 80% , Staphylococcus saprophyticus σε ποσοστό 10-15%, Proteus spp. Klebsiella spp, Enterobacter spp κ.ά. Έχει περιγραφεί ότι στελέχη του μικροβίου Escherichia Coli (ορολογικών ομάδων Ο) εκφράζουν στην επιφάνειά τους ορισμένους λοιμογόνους παράγοντες καθώς και παράγοντες προσκόλλησης στο ουροθήλιο των ασθενών με αποτέλεσμα να ευθύνονται για την εμφάνιση υποτροπιαζουσών ουρολοιμώξεων.

Συνιστάται επανάληψη της καλλιέργειας ούρων σε 15 ημέρες για τεκμηρίωση της εκρίζωσης ή επιμονής του μικροβίου.

Πώς θεραπεύονται οι ουρολοιμώξεις;

Με κατάλληλη αντιβιοτική θεραπεία για 4-7 ημέρες αν πρόκειται για απλή κυστίτιδα ή για 7-14 ημέρες αν πρόκειται για πυελονεφρίτιδα. Σε ορισμένες περιπτώσεις η θεραπεία της πυελονεφρίτιδας πρέπει να γίνεται στο νοσοκομείο. Τα συμπτώματα συνήθως βελτιώνονται μετά από 2-3 ημέρες με τη σωστή αντιβιωτική αγωγή, αλλά ο ασθενής θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να ολοκληρώσει το θεραπευτικό του σχήμα. Επίσης, τα προβιοτικά αποτελούν πλέον μία από τις πιο διαδεδομένες εναλλακτικές μεθόδους διαχείρισης των λοιμώξεων του ουροποιητικού.

Είναι δυνατόν να προλάβω τις υποτροπές;

Στις γυναίκες με >2 επεισόδια το τελευταίο 6μηνο ή ≥3 τον τελευταίο χρόνο, απαιτείται μακροχρόνια αγωγή (12 μηνών) με μικρή δόση κατάλληλου αντιβιοτικού προ της νυκτερινής κατακλίσεως (με την προϋπόθεση ότι τα ούρα είναι στείρα). Στην περίπτωση που η ουρολοίμωξη συνδέεται με τη σεξουαλική επαφή χορηγείται αμέσως μετά την επαφή προληπτική μικρή δόση αντιβιοτικού. Απαιτείται βέβαια συμβουλή από εξειδικευμένο ουρογυναικολόγο.

Επίσης βοηθητικό ρόλο μπορεί να έχει η μαννόζη, η οποία είναι ένας απλός υδατάνθρακας που απορροφάται με αργό ρυθμό από τον οργανισμό και περιέχεται στα φρούτα. Η ουσία αυτή αποτρέπει την προσκόλληση των βακτηρίων στο εσωτερικό του ουροποιητικού συστήματος προστατεύοντας έτσι την ουροδόχο κύστη από λοιμώξεις.